Zes jaar na het monumentale, zeven uur en een kwartier durende Sátántangó, kwam regisseur Béla Tarr met deze nieuwe film. Werckmeister Harmóniák ‘slechts’ tweeënhalf uur lang, draagt onmiskenbaar het handelsmerk van de Hongaarse meester, door sommigen gezien als de enige ware opvolger van Andrej Tarkovski. Zoals gebruikelijk filmt Tarr in zwart-wit en speelt het verhaal zich af op het Hongaarse platteland, in een klein, onaanzienlijk stadje.

De bewoners van dit provinciestadje vergapen zich aan de belangrijkste attracties van een circus, zoals het opgezette skelet van een walvis. Ook is er een geheimzinnige ‘Prins’, die als een ware demagoog de bevolking in zijn greep probeert te krijgen en het stadje meesleurt in een collectieve vernietigingsroes.

Sommige inwoners raken hun greep op de gebeurtenissen kwijt, anderen proberen een slaatje te slaan uit de ontstane wanorde. Met Werckmeister harmóniák voltooide Béla Tarr de trilogie waartoe ook Damnation (1988) en Sátántangó (1994) behoren; de twee eerdere films kwamen eveneens tot stand in samenwerking met de Hongaarse romanschrijver en scenarist László Krasznahorkai.

Alledrie de films zijn op te vatten als een commentaar op de kwetsbaarheid van de menselijke beschaving. Onverwachte, bedreigende ontwikkelingen blijken het dierlijke in de mens omhoog te brengen en doen de onderlinge solidariteit in een besloten gemeenschap snel teniet. Tarr demonstreert hoe dun het vernislaagje menselijke beschaving kan zijn.

Béla Tarr (Pécs, 1955) studeerde aan de Hongaarse film- en televisieacademie in Boedapest en verwierf in de jaren tachtig en negentig status als Hongarije’s belangrijkste avant-gardefilmer. Nieuwe 4K-restauratie.